Υψηλό Καστοριάς

ΥΨΗΛΟ(Ν)
Χωριό του Ν. Καστοριάς,νοτιοδυτικά της πόλεως και σε απόσταση 15 χλμαπο αυτήν. Δεσπόζει του οροπεδίου της ορεστίδος με ανοιχτό ορίζον ταπανταχόθεν απ' όπου και το όνομα του. Αρχαιολογικά ευρήματα ( κεραμικά-αγγεία-ακρόπολη) μαρτυρούν την ύπαρξήτου απ΄ τα χρόνια του Μ.Αλεξάνδρου. Είναι γνωστή εξάλλου η ευρύτερη περιοχή της Ορεστίδος ως αφετηρία των Μακεδόνων (Μακεδνών)ως 'Ανω Μακεδονία προκεχωρημένο φυλάκιο της οχυρ'ης πόλεως Πέλιον ή Πήλιον, όπως αναφέρεται σε διάφορα κείμενα.Πόλη που μέχρι σήμερα δέν εχει προσδιορισθεί επακριβώς.Στα Βυζαντινά χρόνια αναφέρεται με το όνομα Υψοχώριο(ν).Μνημονεύεταισε Πατριαρικό Σιγίλιο που αναφέρεται σε ρύθμιση εκκλησιαστικών θεμάτων.Ο πληθυσμός του συνάγεται από την ύπαρξη τριών ενοριών-εκκλησιών τηςΑγίας Παρασκευής,του Αγίου Νικολάου και της Κοιμήσεως της Θεοτοκου.Μεταγενέστερο είναι και το ιερό προσκύνημα του Αγίου Παντελεήμονος του Ιαματικού.με αρκετά θαύματα και το ονομαστό πανηγύρι που τελείται στις 27Ιουλίου.Μεγάλες παροικίες Υψηλιωτών υπάρχουν στην Κατερίνη,Δράμα,Λάρισακαι στην μακρινή Αυστραλία.Στις πλαγιές του καλλιεργούνταν και ευδοκιμούσε η ονομαστή φακή Υψηλού,καθώς και τα άνυδρα πεπόνια.Σήμερα διαθέτει τον μεγαλύτερο κατά αναλογία αμπελώνα με οινοποιήσημα σταφύλια.Χαρακτηριστική είναι η λειτουργία τριών αμβύκων(αποστακτήρων) που παράγουν με μεράκι το ονομαστό τσίπουρο.